Thuis bij Zandbergen

Maatschappij Zandbergen begint in 1874 als organisatie van burgers die weeskinderen een opvoeding in een degelijk gezin willen bezorgen. In 140 jaar groeit het instituut in Amersfoort uit tot een vernieuwende organisatie die op eigen wijze hulp verleent aan kinderen en gezinnen thuis, in pleeggezinnen en in kleinschalige tehuizen.

Maurice van Lieshout verbindt in dit rijk geïllustreerde boek de veelbewogen geschiedenis met de ontwikkeling van de Nederlandse jeugdzorg in het algemeen. De bejegening en behandeling van cliënten staan in die geschiedenis centraal.

In tien interviews met cliënten – of hun kinderen of kleinkinderen – beschrijft Van Lieshout indringend hoe zij de hulpverlening hebben beleefd, hoe een beschadigde jeugd soms generaties lang zijn effect heeft en hoe hulpverlening jongeren kan helpen om greep op hun leven te krijgen. World Press Photo-winnares Ananda van der Pluijm portretteerde zeven jongeren in 2014.

Directeur Daan Mulock Houwer ontwikkelde in Amersfoort een visie op jeugdzorg die nog steeds zijn waarde heeft, ook nu de jeugdzorg overgaat van provicies naar gemeenten. In 140 jaar groeide de instelling uit tot een vernieuwende organisatie die op eigen wijze hulp verleent aan kinderen en gezinnen thuis, in pleeggezinnen en in kleinschalige tehuizen.

Zandbergen heeft altijd wel in bepaalde opzichten voorop gelopen, vanaf de “opvoeding van weezen in het huisgezin” tot experimenten met zelfbestuur door cliënten en de 21e-eeuwse mentor die helpt om een kind thuis te laten wonen. Ook de trieste delen van de geschiedenis blijven aandacht verdienen, zoals de dood van een meisje op Bevrijdingsdag.